Dakar 2023 logboek – Een dag in de Delta-helikopter, de skywatcher

De Dakar lijkt op een Tour de France. Het is zeker nodig om een ​​inspanning van de verbeelding te leveren, zoals het vervangen van de Pyreneeën en de Alpen door de Saoedische duinen, en het toevoegen van motoren aan de concurrenten van de rallye-inval. Maar voor de rest is de gelijkenis griezelig: hetzelfde avontuur tot aan de fysieke en mentale grenzen van de atleten, zwervend over een groot grondgebied, identieke organisator (Amaury Sport Organization) en vooral de aanwezigheid van meerdere helikopters.
Een helikopter boven je hoofd kan maar één ding aankondigen: de dreiging van een grootschalige gebeurtenis.

Heeft u in juli wel eens naar een helikopter gezwaaid die boven uw dorp vloog, in plaats van de fietsers aan te moedigen? Kom op, het is geen schande om het toe te geven, de auteur van deze regels heeft het meerdere keren gedaan, in beide competities. Alleen wordt ik op deze woensdag 11 januari voor het eerst begroet. Of beter gezegd de helikopter genaamd “Delta” in de 10e etappe van de Dakar 2023.

Zo'n voorrecht is verdiend. Wat mij betreft, ik moest wachten op mijn derde dekking in de Dakar voordat de deur naar de hemel eindelijk openging. Onnodig te zeggen dat je van elk moment moet genieten! De dag begint bij zonsopgang met presentaties op de parkeerplaats van de 11 helikopters (4 voor medische, 4 voor televisie, 2 voor de organisatie en 1 voor fotografen), grenzend aan het bivak. Ook niet naast elkaar: het zou vervelend zijn om de voertuigen te bedekken met stof dat door de propellers wordt opgeworpen tijdens het opstijgen!

Onze piloot van de dag staat niet op de deelnemerslijst, ook al is Gilles Plaisance een expert in de lucht… en gastvrijheid “ Neem een ​​chocolaatje! » zegt hij tegen zijn medepassagiers. Ik voel me een beetje schuldig omdat ik de enige ben die in de doos met lekkernijen reikt. Naast hem in de cabine zit Edoardo Mossi, alias “Edo”. Hij is sinds 2019 de sportcoördinator van de Dakar en houdt samen met racedirecteur David Castera toezicht op het goede verloop van het evenement. « Vandaag volgt David het podium van de PCO (Operationele Coördinatiepost, echte controletoren van de rally binnen het bivak) et Ik zit in de helikopter. Morgen zijn de rollen omgedraaid”, legt hij mij uit.

Ik kom en neem plaats op het midden van de achterbank. Logisch, want naast mij staan ​​twee mensen die niet om een ​​uitnodiging vroegen, maar om het recht om hun werk uit te voeren. Links van mij zit Nicolas Ponthieu, een anesthesist met een avontuurlijk uiterlijk. Rechts van mij Charly Lopez, een van de beste rallyfotografen die er zijn. Kortom iedereen kent zijn vak hier, het zou beter zijn als ik in de cabine geen onzin praat!

De koffiestop aan het begin van de etappe die Haradh met Shaybah in het zuiden van het land verbindt, stelt Edo in staat zijn verantwoordelijkheid duidelijk te maken. “Om voertuigen of helikopters aan te duiden, gebruiken we het fonetische alfabet van de NAVO: Alfa, Bravo, Charlie, Delta. Delta betekent ‘Richting’. Het heilige der heiligen!

Aan de ene kant moet de Delta een algemene visie hebben en alle problemen die we tijdens de race kunnen tegenkomen direct aanpakken en oplossingen vinden. Maar het belangrijkste is om op deze zorgen te anticiperen. Voor ons ligt nog een helikopter, genaamd Oscar, die de opening van de special verzorgt. In de helikopter hebben we een radio om met elkaar te communiceren. Als Oscar op km 40 een veiligheidsprobleem opmerkt (misplaatste machine, obstakel op de baan, etc.), brengt hij ons hiervan op de hoogte en gaan we naar die plek om deze kwestie op te lossen.

Eerlijkheid in de sport is kostbaar. Dit probleem kan niet worden opgelost nadat de eerste concurrent is vertrokken, omdat er dan een onevenwicht zou ontstaan. Bovendien zorgt de arts ervoor dat u reactief kunt zijn bij een ongeval. Medische evacuaties worden gemiddeld in 15 minuten uitgevoerd, ongeacht de plaats van de crash op een podium”, vertelt de man die vijf keer op de motor en met de auto aan de Dakar heeft deelgenomen.

De etappe betreedt het Lege Kwartier, een duinenwoestijn zo groot als Frankrijk. Het was voor ASO geen gemakkelijke opgave om mee te doen, terwijl de race sinds 2020 in Saoedi-Arabië plaatsvindt. “Logistiek is de grootste zorg, vervolgt Edo Mossi, die ook de verkenning op de Dakar leidt. Wij zijn al twee jaar aan het scouten. We moesten ons systeem aanpassen, bijvoorbeeld met meer medische evacuatievliegtuigen vanwege het ontbreken van een nabijgelegen vliegveld. Wij hebben de verkenning in de zomer gedaan, het was een hel, met pieken van 50 graden overdag! Onze taak bij het schrijven van het roadbook is het vinden van de juiste balans tussen het mogelijke en het onmogelijke. Voorlopig zijn de concurrenten opgetogen. »

Een stukje brioche geslikt en we gingen op pad om over de eerste motorrijders heen te vliegen. En daar gebeurt de magie. Ignacio Cornejo (Honda) is blij met het horen van de rotor van de Airbus H125. Wheelings, sprongen bij de kleinste hobbel en royale zandstralen die door zijn achterwiel in de toppen van de duinen worden geprojecteerd: de Chileen zet een show op ter wille van Charly's foto's, en overigens ook voor mijn ogen.

De show wordt helaas onderbroken door een oproep op de radio. Achter een gebroken duin heeft zojuist een aanrijding plaatsgevonden tussen twee amateurmotorrijders. We moeten snel terug. Nicolas vergeet zijn speelse karakter om de ernst van zijn werk te herontdekken. De bladen van de helikopter draaien nog steeds terwijl hij uit het vliegtuig springt om naar de gewonde Lorenzo Maestrami en Paul Neff te rennen. Er is al een medische helikopter ter plaatse, maar de hulp van Delta is niet al te groot om de motorrijders te verplaatsen. De Amerikaan Paul Neff zal het zwaarst getroffen worden: een ontwrichte pols, talloze gebroken ribben en enkele kleine stabiele breukjes in de onderrug.

Terwijl een tiental artsen (voor de herkenbaarheid in het geel gekleed) eerste hulp verlenen en de schaalmatrassen opblazen waarmee ze in de medische helikopter worden verplaatst, maakt Charly foto's. Wat mij betreft, ik weet nauwelijks waar ik mezelf moet plaatsen, omdat ik nog nooit op het toneel van zo'n ernstige val ben geweest. Ik zal dan mijn hulp aanbieden om de houten palen te planten en ze met een lint te verbinden om de volgende deelnemers voor het gevaar te waarschuwen.

Edo plaatst vervolgens de twee motorfietsen op de top van het duin om de plaats van het ongeval beter te symboliseren. “ Je gaat nog een klusje doen, namelijk naderende auto's waarschuwen. Ga 50 meter voor het duin staan ​​en zeg dat ze om het obstakel heen moeten gaan! »

In deze omstandigheden is het noodzakelijk om fissa uit te voeren. Met veel opgeheven armen wordt de taak volbracht. Ik zal de namen zwijgen van de coureurs die zo laat mogelijk vertrokken, waarschijnlijk in de veronderstelling dat ik als een hardcore Dakar-fan opzij zou gaan!
Terug in Delta ontspant Nicolas zich heel snel. “ Ik ben graag daar waar de actie plaatsvindt, in het hart van de animatie, net zoals wat er net is gebeurd. Ik houd van mensen ontmoeten, van dienst zijn, het is geweldig om een ​​avontuur als de Dakar te beleven, het voelt een beetje als een expeditie! Ik vind het geweldig en je moet ervan genieten terwijl je jong bent! »

We keren terug naar het bivak om de kerosine bij te vullen en haasten ons richting het laatste deel van de korte etappe van 113 km, dit keer naast de SSV en vrachtwagens. De zon staat lager, het licht is prachtig en de duinen zijn zichtbaar zover het oog reikt. Hé, het zand kan een roestkleur hebben! De Tatra-truck geeft betekenis aan de uitdrukking ‘de duinen opslokken’. Naarmate de helling hoger wordt, laat de kolos het gaspedaal niet los en houdt hij een regelmatig en hoog tempo aan. Ongelooflijk !

De avonturen zijn nog niet voorbij. In de verte is een SSV op het dak te zien. Hop, we gaan voor een kunstvluchtsessie. De Eekhoorn (dat is de bijnaam van de helikopter) draait bijna verticaal en vermindert zijn snelheid drastisch. Gelukkig is mijn maag in goede conditie! We hebben niet eens de tijd om het aantal bemanningsleden te noteren dat bijzonder boos was op een concurrent die hen naar de top van de poep duwde. Ongedeerd worden de piloot en zijn navigator weer rechtop gezet en proberen ze te vertrekken... zonder de harnassen weer op hun plaats te hebben gezet! Gelukkig belt Edo ze meteen om te bestellen.

Tussen twee grappen door heeft Edo geen tijd om adem te halen. Het einde van het parcours is bezaaid met onzorgvuldige lokale toeschouwers. Rotatie, landing (of beter gezegd: schuren) en stevige maar hoffelijke discussie met het publiek. Om het gebied te ontruimen zal de hulp van de politie nodig zijn.

Ik denk dat ik op weg ben naar nieuwe avonturen als Edo, terwijl ik in de helikopter klim, aankondigt: ‘Wij gaan terug naar huis! » Met al deze gebeurtenissen had ik er niet op gelet, maar inderdaad, de race staat op het punt te eindigen.

De volgende dag gaat de bemanning weer de lucht in voor een nieuwe etappe gemarkeerd met het zegel van het onbekende. Nieuwe gevaren zullen snel moeten worden opgelost om het succes van deze Dakar 2023 te garanderen, zowel op het gebied van de veiligheid als op sportief vlak.